Designing research experiments for the living breakwater landscape the Banjaard 

Deze zandbanken zijn verdwenen door kusterosie en een tekort aan sedimentaanvoer. Het herstel van de Banjaard aan de hand van een zandsuppletie op de plek van de voormalige Banjaard en het door ontwikkelen met een Building with Nature aanpak biedt nieuwe kansen voor kustverdediging. Het doel van dit project, dat onderdeel is van de pilot de Banjaard en in opdracht is van initiatiefnemer Shared Concepts, was om haalbare experimenten te ontwerpen en te presenteren. Deze experimenten worden ontworpen om de kans van slagen van de Banjaard te vergoten op het gebied van kustbescherming, biodiversiteitsverbetering en klimaatduurzaamheid, terwijl ze tegelijkertijd nieuwe kansen bieden voor duurzame voedselvoorziening en maatschappelijke waarde in meerdere vooraf bepaalde zones. In dit rapport zal meer nadruk liggen op het ecologische aspect van de experimenten dan op de maatschappelijke kansen die de pilot kan brengen. 

De eerste drie onderzoeksdoelen die gaan over het vergroten van de biodiversiteit op het eiland op landschapsschaal, over geschikte biobuilders en hun invloed op biodiversiteit en over duurzame aquacultuur, omvatten literatuuronderzoek voor de verschillende mogelijkheden waarvan de laatste twee zijn geëvalueerd met behulp van een Multiple Criteria Decision Analysis (MCDA). Daarna zijn de laatste drie onderzoeksdoelen behandeld. Hiervoor is gekeken naar de potentiële maatschappelijke waarde van de Banjaard, waarbij ecotoerisme en hernieuwbare energie zijn meegenomen. Vervolgens zijn de resultaten van de MCDA gebruikt om een ruimtelijk plan te maken. Dit plan is geïllustreerd aan de hand van suggestieve zoneringskaarten voor de Banjaard, opgesplitst in voorgestelde experimentzones en zones voor habitattypen. Het is echter moeilijk om de vestiging van verschillende soorten en de ontwikkeling van habitats op het eiland te bepalen, dus daarom zijn de gesuggereerde gebieden slechts suggestief. Om uitspraken te kunnen doen over de resultaten van de ontwikkelde experimenten worden er ten slotte monitoringsindicatoren voorgesteld om te gebruiken voor een toekomstig monitoringsprogramma. In dit rapport worden elf zones voor de Banjaard besproken. In deze zones worden experimenten uitgevoerd en gemonitord om te kijken naar golfdemping, golfbrekercapaciteit, sedimentretentie, biodiversiteit ontwikkeling, biobuilder mogelijkheden en verschillende aquacultuurpraktijken. 

In ons advies bevelen we aan om met behulp van ecosystem engineers en pionier soorten een variatie in habitattypen te creëren. Na het kick starten van deze complexe ecosystemen met behulp van door de mens gemaakte of harde structuren, raden we aan de ecosystemen op natuurlijke wijze te laten evolueren. Verder adviseren wij om gebruik te maken van een combinatie van meerdere biobuilders, om hiermee te experimenteren naar hun bijdrage in kustbescherming. Daarnaast raden we aan om zonnepanelen te plaatsen voor golfdemping en duurzame energie, wat bijdraagt aan maatschappelijke waarde. Voor de productie van schelp- en schaaldieren raden we aan om geïntegreerde polyculture methoden te gebruiken met verticale aquacultuur, die de schade aan het ecosysteem tot een minimum beperken. Hieruit volgend wordt aanbevolen om waterlandbouw toe te passen in plaats van intensieve aquacultuur. Verder raden we aan om biobuilders en waterlandbouw mogelijkheden strategisch te plaatsen, zodat ze elkaar kunnen ondersteunen. Ten slotte raden we aan om contact op te nemen met verschillende deskundige partijen en bedrijven om meer informatie te krijgen over de meest geschikte manieren die kunnen worden gebruikt op het gebied van het kick starten van biobuilders, het kick starten van de verschillende waterlandbouw mogelijkheden en het faciliteren van onnatuurlijke structuren. 

Naast de adviezen over experimenten en indicatoren voor een monitoringsprogramma, wordt geadviseerd om in vervolgonderzoek een hydromorfologisch model te maken van het gebied rond het eiland voor en na de zandsuppletie. Daarnaast wordt geadviseerd om een stakeholderanalyse uit te voeren, waarbij de reeds uitgevoerde interactieve brainstormsessie als uitgangspunt kan worden genomen. Ten slotte wordt geadviseerd de relevante wetgeving in kaart te brengen, aangezien de Banjaard in een Natura 2000 gebied ligt en de waterkwaliteit van belang zal zijn voor de waterlandbouw.